Tijdige signalering voorkomt overbelasting en uitval
Huisartsen en bedrijfsartsen spelen een belangrijke rol in de (tijdige) signalering en preventie van overbelasting en uitval bij mantelzorgers. Dit levert meerdere voordelen op.
Door de mantelzorger te betrekken bij de behandeling van de zorgvrager, voelt zij zich herkend en erkend. Dit vermindert de ervaren combinatiedruk en het gevoel er alleen voor te staan. Dit komt ten goede aan de gezondheid van de mantelzorger en de zorgvrager. Aandacht, begrip en een luisterend oor kan voorkomen dat de mantelzorger zelf een beroep op medische zorg moet doen. Door mantelzorgers actief aandacht, begrip en ondersteuning te bieden, blijven ze gezond, vitaal en inzetbaar op de werkvloer én als belangrijk, onmisbaar onderdeel van de samenleving.
“Mantelzorgers vragen zelf vaak (te) laat om hulp. Het risico bestaat dat alle aandacht naar de zorgvrager gaat en de – latente- behoefte aan ondersteuning door de mantelzorger niet gezien of onderschat wordt.”
Esther de Jager, huisarts
Een korte, open communicatielijn tussen huisarts, bedrijfsarts, leidinggevende en mantelzorger is onontbeerlijk. Voor het uitwisselen van informatie, een goede afstemming en overleg. Het is een kritische succesfactor in een snelle en efficiente aanpak (ter voorkoming) van overbelasting, ziekteverzuim en uitval.
16% geeft aan werk en mantelzorg slecht te kunnen combineren. Zonder ondersteuning is dat 44% (Werk&Mantelzorg, 2019).
Begrip en ondersteuning positief effect op werkmantelzorgbalans
Onderzoek wijst uit dat mantelzorgers die begrip en ondersteuning krijgen, een betere werk en mantelzorgbalans ervaren. Zonder begrip van leidinggevenden geven ruim 2 x zoveel mantelzorgers aan een slechte balans tussen werk en mantelzorg te ervaren (W&M, 2019).
Geen begrip van leidinggevende: 41% ervaart slechte combinatie. Wel begrip: 16% ervaart slechte combinatie (Werk&Mantelzorg, 2019).
1 op de 5 patienten in de huisartsenpraktijk is mantelzorger. Mantelzorgers zijn vaak zorgmijders. Ze cijferen zichzelf en hun behoeften weg. Zij zijn immers niet ziek? Vaak draait alles om de zorgvrager (Werk&Mantelzorg, 2019).
“Het verdelen van je aandacht/zorg, werk en privé maakt het niet makkelijk. En geeft vooral stress als je merkt dat er geen ruimte is om met je werk te schuiven. Begrip en meeleven werkt heel verlichtend en dan merk ik ook dat ik juist meer energie heb voor mijn werk. Omdat het bespreekbaar is. Het blijft ingewikkeld te combineren, maar het samen kijken naar wat op dat moment kan, geeft je het gevoel dat je er niet helemaal alleen voor staat.”
Wil, 43 jaar, verpleegkundige
Bij begrip minder ziek, meer loyaliteit
Tevens geven mantelzorgers aan minder last te hebben van lichamelijke klachten en stress bij begrip van de leidinggevende. Zo zegt 31% vaak of altijd last te hebben van lichamelijke klachten en 32% van stress bij geen begrip versus 21% en 20% die wel begrip ervaren van hun leidinggevende.
Mantelzorgers die begrip ervaren, melden zich 4 x minder ziek vanwege mantelzorgtaken en 2 x minder ziek vanwege vermoeidheid of stress. Niet alleen levert aandacht, begrip en ondersteuning een betere balans en gezondheid op, ook de loyaliteit aan de werkgever neemt toe.
“Steun is zo belangrijk, doordat ik word gesteund, wil ik ook weer sneller terug komen. Ik ben de organisatie nog steeds dankbaar dat ik betaald langdurend zorgverlof mocht opnemen, toen mijn vader stervende was. Zoiets kan je nooit meer over doen. Daardoor ben ik heel loyaal naar de organisatie, ik mag graag een stapje harder lopen.”
Marieke, 54 jaar, verzorgende
‘Ik durfde er niet met mij leidinggevende over te praten, omdat ik bang was dat het tegen mij gebruikt zou worden. Uiteindelijk toch gedaan en zo blij met de reactie van mijn teammanager. Had ik niet verwacht. Denk nu had ik het maar veel eerder verteld, dat had me veel verdriet en stress kunnen besparen.’
Anneke, groepsmedewerker gehandicaptenzorg